ŞANLIURFA – Herkes nasıl doğup yaşlanıp ölüyorsa,
meslekler de süreçlerini tamamlayıp yok olup gidiyor. El emeği isteyen, yapımı
uzun, zorlu bir süreç ve sabır gerektiren meslekler bir bir kayboluyor.
Ticaret Bakanlığı’nın Geleneksel, Kültürel veya Sanatsal Değeri Olan Kaybolmaya Yüz Tutmuş Meslek Kolları Listesi’nde yer alan mesleklerden biri de kendircilik.
Şanlıurfa’da da bu mesleği sürdüren birkaç usta kalmış durumda.
Şanlıurfa’da kendirciliğin son temsilcilerinden 68 yaşındaki Mahmut Beden, tarihi kapalı çarşıdaki küçük dükkanında baba mesleğini yaklaşık yarım asırdır sürdürüyor.
Bizim Haber Ajansı’na konuşan Mahmut Usta, babadan kalma mesleğini zor şartlar altında sürdürdüğünü söyledi.
Geçmiş dönemlerde epey rağbet gören kendirciliğin teknolojinin gelişimiyle fabrikasyon ürünlerin piyasaya çıkması sonucu son demlerini yaşadığını belirten Mahmut Usta, el işi ürünlere eskisi gibi talep olmadığını kaydetti. Mahmut Usta, şunları söyledi:
“Kendire eskisi gibi talep kalmadı. Her şey makineleşti artık. Bu zamanda kuyu, çadır, davar kalmadı. Bunlar eskiden çoktu, kendir satardık bunlara ama şimdi bu işler azalınca ilgi de azalıyor. Bundan 20 yıl öncesine kadar işler iyiydi. Teknoloji bu işleri daha basite indirdi. Örneğin bir kamyon yük taşıdığı zaman 20 kilo ip alırdı, şimdi almıyorlar. Çadırlara 15 top kendir verirdik ama artık bu da kalmadı. Kuyular için vatandaşlar ip alırdı ama artık o da yok.”
MAHMUT USTA: NAYLON ÜRÜNLER ÇIKINCA İŞİMİZ GERİLEDİ
Küçük yaşlarda başladığı baba mesleğinde birçok zorluk gördüğünü vurgulayan Mahmut Usta, işe başladığı yıllarda çarşıda kendircilikle uğraşan 15 dükkanın bulunduğunu anlattı. “Şimdi kala kala iki dükkan kaldık” diyen Mahmut Usta, “Biz hakiki keten satardık ama naylon ürünler çıkınca işimiz geriledi. Bizim yaptığımız el işi olduğundan dolayı uzun ömürlüdür. Naylon kendir olunca güneş vuruyor, çürüyor, dayanıksızdır ama buna rağmen el işine rağbet azaldı” ifadesini kullandı.
“SON DEMDEYİZ ARTIK”
Kendirciliğin para kazandırdığı zamanlarda Urfa’nın en zenginlerinden biriyken şimdi en fakirlerinden olduklarını belirten Mahmut Usta, kendirciliğin artık para kazandırmadığını vurguladı. Mahmut Usta, şunları söyledi:
“Mesleğim babamdan, dedemden kalmış. Bizde çırak da yok çünkü bu işi ailecek yapıyoruz. Kendirlerimiz boyutları ve türlerine göre değişiyor. 5 lira, 10 lira ve 20 liraya kadar satış yapıyoruz. Eskiden bir kamyon için 200 metre ip verirdik artık 10 metre veriyoruz. Ben bu meslekten artık bir şey beklemiyorum. Şanlıurfa’nın en zenginlerinden biriydik şimdi en fakirleri olduk. Biz işimize haram katmadık. Adabına göre kar ettik. 5 liraya aldığım malı 6 liraya satarım. Şimdikiler 10 liralık ürünü 20 liraya satıyor. Biz de bittik, son demdeyiz artık. Bir söz vardır ‘ikindi namazı okudu mu insanın ömrü de biter’. Biz bu duruma geldik. Her şeyin hayırlısını talep ediyoruz”.
ÖZEL HABER/ BİHA